ساخت زیردریایی هدایت پذیر ازراه دور

بی بدیل پرداز: متخصصان یک شرکت دانش بنیان موفق به تولید زیردریایی هدایت پذیر ازراه دور (زهپاد) شدند.

به گزارش بی بدیل پرداز به نقل از معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری، امروزه انواعی از زیردریایی های صنعتی سرنشین دار وجود دارند که هرچند در دهه های اخیر پیشرفت های قابل توجهی داشته اند اما به سبب حضور انسان در این وسایل زیر آب، خطرات احتمالی استفاده از آنها را همچنان نمی توان نادیده گرفت. در این بین ربات هایی در دریاها مشغول فعالیت هستند که با نام ROV(Remotely Operated Vehicle) به مدلول «زیردریایی هدایت پذیر از راه دور» با اختصار فارسی «زهپاد» شناخته می شوند. زهپادها با کمک نیروی انسانی که روی سطح زمین قرار دارد هدایت می شوند و در ماموریت های برنامه ریزی شده قادرند قسمتی از عملیات را بصورت هوشمند و بخش دیگر را بصورت هدایت دستی اپراتور در اعماق آب انجام دهند. «جهان صنعت جنوب»، شرکت دانش بنیانی است که از سال ۱۳۹۴ در کشور این ربات ها را برای مصارف صنعتی داخلی تولید و عرضه می کند. سید میلاد فیاضی، مدیرعامل شرکت دانش بنیان جهان صنعت جنوب ضمن اشاره به اینکه در حال حاضر ربات های زهپاد پرکاربردترین ربات های زیردریایی در دنیا به حساب می آیند، درباره ی خاصیت های ظاهری این دستگاهها اظهار داشت: ظاهر عمومی بیشتر زیردریایی های هدایت پذیر ازراه دور، تخم مرغی شکل است. ربات های تخم مرغی شکل، به طور معمول برای کارهای نظامی یا پیمایش های اقیانوسی استفاده می شود اما حوزه کاری ما، دستگاه های صنعتی و از نوع ساختار آزاد است که با عنایت به نوع پروژه طراحی می شود و به طور معمول تخم مرغی شکل نیست، بلکه بصورت ربات های استراکچری اند و از مزایای شان امکان تولید در ابعاد مختلف است. این مسأله موجب کم کردن هزینه ها می شود و امکان انجام عملیات در محیط هایی که فضای کمتری دارد را فراهم می آورد. فیاضی می گوید: این دست ربات ها علاوه بر اجرای فرآیندهای صنعتی، قابلیت انجام کارهای نظامی هم دارند که از آن جمله می توان به قابلیت خنثی کردن مین های دریایی یا مین گذاری های دریایی اشاره نمود اما رویکرد ما توسعه ربات های صنعتی است و بازرسی از اولویت هایی است که برای ربات های ما درنظر گرفته می شود. بازرسی های زیرسطحی در عرصه های مختلف اتفاق می افتد برای مثال، نصب تجهیزات در کف اقیانوس ها و کابل گذاری ها و لوله گذاری هایی که زیر دریا برای شرکت های فعال در حوزه های نفت و حفاری به انجام می رسد. وی اشاره کرد: ربات های مدل بازرس به کمک حسگرها و دوربین هایی که روی آنها نصب شده اند، عملیات بازرسی از این کابل ها و لوله ها را جهت بررسی خرابی ها و مواردی شبیه به این انجام می دهند اما ربات های مدل کلاس های کاری، علاوه بر بازرسی، یک سری عملیات را هم می توانند پوشش بدهند. با عنایت به اینکه درجه آزادی از خاصیت های بارز این ربات هاست و به آنها اجازه می دهد در حد غواص زیر آب قدرت عمل داشته باشند. در این آر. ا. وی ها مقدار آن بسیار بالاست و سبب شده که بتوان از آنها در فرآیندهایی مثل جوشکاری، برشکاری، جابه جاکردن اجسام و حتی باز و بسته کردن شیرهایی که زیر آب وجود دارند، استفاده نمود. رباتی که ما در کلاس کاری داریم از قابلیت نصب دو بازوی رباتیک برخوردارست. فیاضی درباب عمق کاربری این ربات ها می گوید: ربات بازرس محصول ما قابلیت نفوذ تا عمق ۱۵۰ متری را دارد و ربات کلاس کاری ما برای پایین رفتن تا عمق ۴۰۰ متر طراحی شده اما این طراحی اسمی است، برای اینکه ما این عمق را در خلیج فارس نداریم. از آنجائیکه بدنبال رسیدن به بازارهای بین المللی هستیم تولید ربات کلاس کاری با طراحی عمق ۴۰۰ متر مد نظر ماست. شرکت دانش بنیان جهان صنعت جنوب، ارتباط و همکاری نزدیکی با صنعت نفت و حفاری دارد و بدین جهت از فناوری هایی که به دانش فنی آنها دست یافته برای توسعه دستگاه های دیگری که می توانند در کارهای این حوزه تسهیل ایجاد کنند، بهره گرفته است. فیاضی در این خصوص اظهار داشت: یک سری از محصولات ما برای علامت گذاری خطوط زیرسطحی استفاده می شود. در نظر بگیرید زیر دریا کیلومترها خطوط انتقال وجود دارد که کابل ها و لوله های انتقال نفت، آب و…به اضافه کانال های زیرسطحی که حفاری می شوند را شامل می شود. با گذر زمان و باتوجه به عارضه های طبیعی که در کف دریا رخ می دهد، تشخیص این خطوط انتقال بسیار دشوار می شود. تصور کنید در نقطه ای از این خطوط زمانی تعمیراتی انجام شده و سال ها از آن گذشته است. برای بازرسی آن محل یا همان شخصی که تعمیرات را انجام داده باید بیاید و آن نقطه را به سختی پیدا کند یا باید از تکنولوژیهای جدید مدد گرفت. محصول دیگر ما یکی از این فنآوری هاست که در حقیقت نوعی نشانگر الکترونیکی است و «ویرا» نام دارد. ویرا قادر می باشد آن محل به ویژه را کدگذاری نقطه ای کند تا در آینده بتوان به آسانی به آن محل دسترسی داشت. به ویژه که منبع تغذیه این نشانگر طول عمر بسیار بالایی دارد و می تواند حدود ۷۰ سال بصورت مدفون در کف دریا قرار گیرد و نشانه گذاری را انجام دهد.